Opnieuw het einde nabij

Ribadeo, Viveiro, á Coruña y mas

Een aantal van onze trouwe lezers blijkt goed bekend – beter dan wij - met de gebieden waar wij met ons bootje komen en schrijven daar iets over. In reactie op ons laatste verslag hebben vele van hen melding gemaakt van de heerlijkheden hier in Noord Spanje en het “cider ritueel”. Marjolein, als trouwe schrijfster, deed suggesties voor leuke plekjes om lekker te eten. Jan Willem noemde een reeks lekkere gerechten uit deze streek. Dank! Dank, dank allemaal! Vele daarvan nemen we hier dagelijks tot ons en we ontdekken ook nieuwe, zoals “patatas ali oli” en “gambas al aiguillo” (waarschijnlijk fout gespeld maar mmmm, jummy!) of de amandelcake / -taart uit Ribadeo.

Het “cider ritueel” in Gijon (en heel Galicia) verdient wat toelichting. Het gaat om met veel omhaal ingeschonken, piepkleine bodempjes cidre. Die cider is heel lichte witte wijn gemaakt van appels. Je bestelt gewoon een fles (het kost bijna niets). Die fles wordt met enig misbaar geopend. Een breed soort whisky glaasje wordt op kniehoogte vastgehouden en wordt dan gevuld met 1 centimeter bruisende drank uit de fles die daartoe hoog boven het hoofd wordt geheven. Een afstand van al gauw een meter, dus. Er wordt verteld dat de blootstelling aan de lucht de smaak zo voortreffelijk maakt. Zodra dat ene centimetertje uit je glaasje leeg is (en dat duurt maar heel even) komt de dame of heer langs om het “ritueel vullen” te herhalen: weer een centimeter. Dat doen ze rustig een keer of tien voor één flesje! En dat alles, die hele fles, voor een prijs van een glaasje cola! (Je moet je overigens niet vergissen en zelf even een wat ruimer glaasje inschenken. Vernietigende blikken en hoon zijn dan je deel! Dat hoort niet!) Goddank is het niet iedere Spanjaard of Spaanse schone gegeven om cidre op de juiste wijze te tappen! In de restaurants zijn het alleen bepaalde, uitverkoren personeelsleden die dat kunnen en mogen.

Ribadeo was een leuk plaatsje, maar we willen verder en gaan vroeg op weg naar Viveiro. Dat lijkt vanuit de verte wel behoorlijk op de Bijlmermeer: Lange rijen eenvormige flatgebouwen, zij het dan dat deze wel in verschillende pasteltinten zijn geverfd. We moeten verschillende ondieptes passeren en dan een kanaal in. Het ziet er eigenlijk helemaal niet leuk uit, maar het moet maar, want het is nog een heel eind om de volgende kaap heen naar de eerstvolgende haven die we kunnen aanlopen. We meren aan een steiger en ontmoeten daar de bemanning van twee boten die we al kennen uit Gijon.

We zien geen havenmeester en de portocabin waarop staat “kantoor” en geopend van 07.00 – 22.00 uur is gesloten. We lopen een stukje langs de boulevard en slaan een zijstraatje in waar we een oud kerkje zien. Dat is gesloten. Een eindje verderop slaan we een klein straatje in en plotseling bevinden we ons in een bijna middeleeuws deel van de stad. Dit deel wordt helemaal aan het oog onttrokken door de flats aan de boulevard. We vinden een nog veel ouder, oeroud kerkje, tegenover een klooster met een soort imitatie Lourdes grot en beeldengroep. Er hangen allemaal kleine plastic objecten in, zoals heiligenbeeldjes, plastic beesten, bloemen, benen en armen (poppenformaat) en ik meen zelfs een dildo te ontwaren. Een oud vrouwtje zit ervoor te bidden. We lopen het oude deel helemaal door en vinden zelfs een winkelstraatje met een Tabac waar men drum verkoopt…. Omdat die nog dicht is eten we eerst een ijsje.

’s Avonds fietst een jongen (nou ja) langs. Als we hem vragen of er een havenmeester is, blijkt hij dat zelf te zijn. Na enig aandringen kunnen we onmiddellijk in de portacabin inboeken en betalen. Hij blijkt zeer contentieus en schrijft de passpoorten en overige papieren allemaal over met z’n tong een puntje uit zijn mond. Oeps, een foutje, twee letters verwisseld! Over! De haven blijkt spotgoedkoop: € 17.

De volgende ochtend opnieuw vroeg eruit, want naar La Coruña is een flink stuk (80 á 90 mijl). We passeren daar een nieuwe “beruchte” kaap “Cabo Ortegal”. Aanvankelijk in het donker, maar later onder een bewolkte hemel valt ons op dat de kust hier hoger wordt en er grimmiger uitziet. We zien een paar dolfijnen, maar die komen niet dichterbij. Na het ronden van de kaap hebben we de wind en golven schuin van achteren. Hanneke gaat een dutje doen en wordt wakker als we de eerste “ria” (de Cedeira) al bijna voorbij zijn. Dan zien we al van heel ver de “Torre de Hercules” van la Coruña. Het is de oudste en enige Romeinse vuurtoren die nog steeds in gebruik is. Het duurt nog uren voordat we werkelijk in de vernieuwde “oude” haven liggen. Die is inmiddels gigantisch en maar half vol. De stad ziet er niet zo heel aantrekkelijk uit en de haven blijkt heel erg duur. Ook de eerste verkenning van een stukje oude stad is een beetje teleurstellend. Wel oud, met veel stokoude kerkjes en kloosters, maar erg weinig te beleven. Gelukkig blijkt dat een eind verderop er wel heel erg veel te beleven is, zoveel zelfs, dat Hanneke ook hier weer begint te roepen dat dit “de leukste stad tot dusverre” is.

Aan dezelfde steiger ligt Fred. Fred is alleen en met een vrij kleine boot onderweg naar de Canarische eilanden waar een vriend van hem woont. Hij had vroeger een fotostudio, maar ging onverwacht failliet. Daarna heeft hij 10 jaar met plezier in een taxi gereden en na een scheiding een tijd op zijn boot gewoond. Nu wilde hij wel eens proberen om een grotere tocht te maken, maar dat bevalt eigenlijk maar matig.

Een paar dagen later komen we ook een oudere Engelsman tegen die op soortgelijke wijze onderweg is. Hij is hier net aangekomen. Hij vertelt dat hij eigenlijk weinig ervaring heeft. Hij is gewoon op weg gegaan naar Spanje met een klein bootje (een oude Albin Vega). Hij heeft er vijf dagen en nachten over gedaan in slecht weer. Hoewel niet gelovig heeft hij vele uren biddend doorgebracht, zei hij. Hij zit onder de blauwe plekken van het stoten en vallen door de golven. Onderweg ging zijn enige kompas kapot toen hij er tegenaan of bovenop viel. Hij begrijpt niet wat mensen eigenlijk aan varen vinden: je ziet alleen maar water, dagen lang, niets anders dan water…. Hij wil proberen zo snel mogelijk hier zijn boot kwijt te raken, zodat hij met het vliegtuig terug kan….

Hanneke en ik gaan met de trein een dagje naar Santiago de Compostela. (Ik haat treinreizen, maar hier is dat best leuk.) Tot mijn verrassing zijn het hypermoderne treinen net als de bussen, trouwens, die allemaal uitgerust zijn met WiFi!. Hier kunnen de NS nog wat bijleren! De treinen rijden bijna geluidloos, heel comfortabel en snel (net als bij het vliegen kun je de plaats en snelheid hier op een schermpje aflezen: ze rijden ruim 150 km / uur. Santiago oogt niet bijzonder aantrekkelijk bij aankomst, maar naarmate we dichter bij de kathedraal komen waar het allemaal schijnt te gebeuren, worden de straatjes steeds smaller, ouder en rustieker. Af en toe valt er een buitje, maar ernstig is het niet. Naarmate we dichter bij de kathedraal komen zien we steeds meer mensen met rugzakken, die lopend of fietsend hier aankomen of zijn aangekomen. Enkele strompelen, anderen hinkelen, maar er zijn er ook die vermoedelijk – net als wij – met de trein gekomen zijn, want die huppelen zowat.

We zijn op tijd bij de kathedraal om bij de mis van 12 uur te zijn. De kerk is enorm, overdadig versierd en zit helemaal vol. Ook tijdens de mis komen er steeds meer mensen bij. Die blijven langs de zijden staan. De biecht is hier blijkbaar openbaar en deel van de biechtstoelen is bezet. De mis wordt gehouden door een stuk of 12 priesters, waarvan een stuk of vier met een actieve rol. Bovendien zijn er twee om beurten zingende nonnen en een koor. Poeh, wat een theater. Opvallend en volgens mij een beetje genant is dat tijdens de mis een stroom toeristen achter en letterlijk door het enorme altaar passeert. Sommige maken foto’s met flitslicht vanuit het altaar. Heel raar, zelfs voor een volslagen heiden! De mis duurt behoorlijk lang, deels ook omdat het allemaal onverstaanbaar is. Af en toe staat iedereen op, dan weer gaat iedereen zitten en uiteindelijk komt onder veel gezang het kerkezakje langs. Een paar hoogbejaarde heren komt onze bijdragen innen. Hanneke vindt het ondanks het Spaans wel heel vertrouwd, maar ja, die is ermee opgegroeid.

Na de mis gaan we de kerk nog wat beter bekijken. Het altaar is een klein gebouw op zich, waarin je trap op en trap af kunt, met een goed uitzicht op de biddende menigte! Eronder bevindt zich een crypte waar een paar kleine stukjes bot, toegeschreven aan de heilige St. Jacobus in een zilveren kistje worden bewaard. Daarna via de hoofdingang naar buiten. Dan pas zien we hoe verschrikkelijk lelijk en vies dit gebouw eigenlijk is. Op het enorme plein zijn allerlei groepjes mensen, voetgangers, toeristen, fietsers, bruidsparen en noem maar op. We gaan de oude stad weer in en drinken op twee terrasjes wat. Opnieuw veel kreupele bedevaartgangers, lopend of fietsend. Opvallend is hier overigens ook het grote aantal bedelaars, al dan niet kreupel. Dan terug naar de trein en naar de boot.

Zondag is het feest van Santa Carmen. Allemaal met helemaal groene takken en kleurige vlaggetjes versierde bootjes gaan dan op zee een krans “leggen” voor deze heilige. Hanneke gaat naar een kleine processie kijken Al een paar dagen lang knalt het daarom dat het een lieve lust is: om een uur of twaalf ’s middags en ’s avonds. Donderslagen en lawinepijlen. Veel logica zit er niet in: soms van alles tegelijk, dan weer met onregelmatige pauzes, hard en knalhard, alles door elkaar en geen systematiek of discipline. Geen wonder dat de Spaanse marine het destijds heeft afgelegd.

Dinsdag gaan we van la Coruña verder richting Camariñas. Net voorbij een kaap trekt de wind flink aan, we zien een mistbank naderbij komen rollen, het wordt plots kouder en de zee wordt erg onrustig. Dit kan de voorbode zijn van een lokale heftige bui. We besluiten daarom de Ria Corme y Laxe naar binnen te gaan. (Ria’s zijn ruime baaien – omgeven door hogere heuvels - op plekken waar één of meer riviertjes de zee instromen.) Bijna altijd liggen er wel dorpjes met een eigen, meestal piepklein haventje. In dit geval is het een dorpje Corme. We varen een grote golfbreker voorbij en kunnen dan ankeren bij een strandje. Als we goed liggen schijnt de zon weer volop, trekt de mist weg en wordt het een heerlijke zonnige middag. Eindelijk begint het hier nu toch echt op zomer te lijken! ’s Avonds ook hier veel geknal, maar wel verder weg.

Woensdag zeilen we van de Ria de Corme alsnog naar Camariiñas, zo’n 20 mijl. Achter in de ria zien we een paar boten voor anker liggen, waaronder Fred. Wij gaan naar het haventje, want ons brood is op. Als we het kleine haventje binnenkomen schieten er bij aankomst allerlei mannen te hulp. Dit haventje blijkt het goedkoopst van onze hele reis tot dusverre! Voor € 16,- all in, zelfs werkende WiFi!!!! Geweldig! We raken aan de praat met onze Franse buren Hugue en Carmelie met hun boot de Amalie VII. Ze wonen vlak bij de Frans-Spaanse grens en zijn hier op vakantie.

’s Middags worden we uitgenodigd om mee te gaan met een groepje Fransen naar het “sardientjes feest”. Bij een strand zijn twee enorme barbecues gemaakt met een houtskoolvuur van circa 5 x 5 meter. Boven het vuur worden per barbecue zo’n 100 flinke sardines geroosterd (afmeting forel). Om de barbeques te verplaatsen zijn 2 tot 4 man nodig. Ook wij schuiven langs een paar lange tafels, krijgen een bordje met lichtbruin brood, servetje, drie sardines (of meer naar wens) en een plastic koffiebeker met rode wijn. Dit alles aangeboden door de gezamenlijke vissers van Camariñas!

Op het enorme feestterrein zitten, lopen, staan zo’n 2000 mensen, allemaal sardines te eten. Heel gemoedelijk en gezellig! Op de langslopende boulevard staan een paar kraampjes met ijs en lekkere drankjes en er staat een grote theaterwagen waar later op de avond een Spaanse band oer-Spaanse smartlappen ten gehore brengt. De liedjes klinken trouwens heel bekend: veel ervan zijn ook in Nederland te horen als smartlap, maar dan met Nederlands tekst! Er zijn heel veel gezinnetjes, maar ook veel ouderen. Op een muurtje zitten een heleboel oude omaatjes, vergelijkbaar met een foto die we een tijdje geleden van Lida kregen. Vooral de ouderen dansen. Daarbij zijn een paar opmerkelijke exemplaren, vergelijkbaar met Herman de Danser in Leiden, die er op 3 oktober ook wat van kan. Op aanraden van zus Els drinkt Hanneke een Mojito (en zou er trouwens best nog wel een paar hebben gelust).

Tegen een uur of tien gaan we met z’n allen terug, maar nu langs de kerk die het hart is van dit plaatsje. De Fransen zijn erg bezorgd over de economische toestand in Spanje (en elders). De wandeling blijkt nog een flinke klim. In het donker gaan we door piepkleine, bochtige straatjes en steegjes, naar een oeroud kerkje dat helemaal gefortificeerd is. De huizen en huisjes staan ver uit elkaar, soms met een nieuwe of een oerlelijke oude flat ertussen. Hiertussen staan ook wat oeroude boerderijen met daarbij de bijbehorende “horreos”, stenen graanschuren met model hutkoffer (maar wel zo groot als een flinke Hollandse garage) op poten die eruit zien als champignons. Die hoedjes zorgen ervoor dat de muizen en ratten n iet bij het graan kunnen. Trouwens, de varkens vreten eronder. Alles is wijd uit elkaar gebouwd. Uiteindelijk zijn we tegen half twaalf bij de boot. We hebben besloten om de volgende dag te blijven liggen, voordat we de laatste “grote” kaap gaan ronden, “Cabo Finisterre”. (Jawel, daar-is-ie-weer! Het zoveelste eind van de wereld, nog afgezien van “Lands End” en Delfzijl.)

Nu we weer internet hebben ga ik maar weer eens een stukje schrijven. Rest nog een excuusje. In de afgelopen maanden hebben heel veel verschillende lezers gereageerd op onze “waarbenjij.nu” verslagen. Hartstikke leuk! Eigenlijk zouden we wel terug willen schrijven, maar komen daar niet toe. Heel vaak hebben we geen of een heel slechte internet verbinding. Ook hebben we van velen geen mailadres (dat kunnen we ook niet in de reacties zien). Iedereen terugschrijven lukt niet, maar we zijn elke keer blij met de reacties en mailtjes. Blijf dat dus doen!